دامنه چیست، دامین چیست، چه کاربردی داره؟ اینها سوالاتی هست که برای خیلی از علاقه مندان و فعالان فضای مجازی پیش اومده. در اولین مطلب آموزشی ترنج وب، بنا داریم به توضیح در رابطه با چیستی، کارایی و روش ثبت دامنه یا دامین بپردازیم و گوشه ای از ابهامات کاربران رو از بین ببریم و به سوالات در این زمینه پاسخ بدهیم.
دامنه چیست
ابتدای متن لازم هست یک مثالی رو برای درک آسان تر موضوع بیان کنیم. فردی را در نظر بگیرید که تصمیم گرفته در دنیای حقیقی کسب و کاری راه اندازی نماید؛ برای این منظور پیش نیازهایی وجود دارد که لازم است آنها را فراهم نماید.
ابتدا نیاز دارد بستری را برای ایجاد و راه اندازی کسب و کارش فراهم کند، به عنوان نمونه بایستی زمینی را خریداری یا اجاره نماید، که این زمین در محلی از شهر قرار دارد و امکان رویت آن وجود دارد و همچنین با داشتن نشانی آن، پیدا کردن مکان برای همگان آسان است. در مراحل بعدی باید سایر ملزومات، مانند مواد و مصالح جهت ساخت بنای دکان در آن زمین، کالای مورد نیاز برای فروش و ابزار ارائه خدمات به مشتریان، مهیا گردد تا بتواند کاسبی خود را افتتاح نماید.
کاربرد دامنه
آنچه در مثال بالا گفتیم مربوط به روال عادی در دنیای حقیقی بود؛ اما در دنیای مجازی چه باید کرد؟! مکان و بستر راه اندازی کسب و کار کجا خواهد بود؟ مواد و مصالح بکار رفته در ساخت بنای دکان مجازی از چه نوع و جنسی ست؟ چگونه کالا یا خدمات خود را در معرض دید همگان بگذارد؟ هر کدام از این سوال ها مواردی هستند که در مقاله های آموزشی بعدی مان به بیانشان پرداخته ایم، اما سوالی که در این مثال مدنظر ما هست اینکه، نشانی این دکان مجازی چیست و مشتریان چگونه میتوانند از آن فروشگاه مجازی بازدید نمایند؟
همانطور که در دنیای حقیقی دکان ما در محلی واقع شده و آن مکان، یک نشانی دارد که باید بصورت استاندارد، بر اساس قراردادهای از پیش تعریف شده بیان نمود، تا مشتریان بتوانند به درستی به محل دکان دسترسی پیدا نمایند؛ در دنیای مجازی نیز نشانی های معتبر و منحصر بفردی وجود دارد که دسترسی کاربران اینترنت را به آن دکان مجازی، میسر می نماید که این همان دامنه است.
یک نکته ایی که در اینجا وجود دارد این است که دامنه یا Domain، در عمل به عنوان نشانی وبسایت مورد استفاده قرار میگیرد؛ اما در حقیقت به تنهایی نشانی کامل وبسایت نیست. دامنه، نامی است که برای یک وبسایت انتخاب میشود و میبایست آن دامنه را با یکسری تنظیمات به نشانی و مکان قرار گیری وبسایت در فضای مجازی متصل نمود، تا کاربر با وارد نمودن دامنه، یا به گونه ایی دیگر بگوییم با وارد نمودن آن نام نشانی در مروگر، بتواند به وبسایت مدنظر وارد شود.
تعریف دامنه
دامین نام منحصر بفردی است که از طریق آن وبسایت ها از یکدیگر متمایز گشته و بوسیله آن بصورت مجزا در بستر اینترنت در دسترس کاربران قرار میگیرند. تا اینجای مطلب متوجه شدیم دامنه چیست و تا مقداری هم به ضرورت وجود Domain پی بردیم.
ساختار دامنه
همانند دنیای حقیقی که برای بیان نشانی یک محل یکسری اصولی وجود دارد، در اینترنت هم برای بیان نشانی یکسری اصول و سازوکار وجود دارد. دامنه از سه بخش تشکیل میشود که هر قسمت بوسیله یک نقطه (dot) از همدیگر جدا میشوند:
پیشوند دامنه: منظور از پیشوند، پروتکل مورد استفاده است. برای دسترسی به صفحات وب از www استفاده میشود که در این مورد، نوشتن آن الزامی نیست. البته برای دسترسی به خدمات خاص در دیگر پروتکل ها، نوشتن آنها الزامی است. مثلا برای ارسال و دریافت داده از پروتکل ftp استفاده میشود که باید در پیشوند، بجای www نوشته شود.
یک نکته مهم وجود دارد که هر نام دامنه ای که تحت یک پسوند ثبت میشود، شامل بی نهایت زیر دامنه (sub domain) خواهد بود؛ که در مالکیت صاحب دامنه است و هر موقع اختیار کند میتواند زیر دامنه دلخواهش را ایجاد نماید. مانند dl.your-domain.com که در مثال dl زیر دامنه است و این موضوع، با آن پیشوند که ابتدای جمله بیان نمودیم و پروتکل مورد استفاده تفاوت دارد و یک زیر مجموعه از نام دامنه است.
نام دامنه: مهمترین و اصلی ترین قسمت، نام دامنه است که بیانگر نام آن وبسایت میباشد. بعنوان نمونه در www.toranjweb.ir کلمه toranjweb نام دامنه میباشد که بیانگر هویت و برند گروه نرم افزاری ترنج وب است.
پسوند دامنه: بخش پایانی که در انتهایی نام دامنه قرار میگیرد، پسوند یا Top Level Domain یا TLD است. دو نوع TLD وجود دارد، Country Top Level Domain یا CTLD که بیانگر دامنه موقعیت جغرافیایی و Golobal Top Level Domain یا GTLD که بیانگر دامنه های جهانی میباشد.
انواع دامنه
دامین ها در دسته بندی، از نظر موقعیت جغرافیایی و زمینه فعالیت، به دو بخش کلی تقسیم میشوند؛ که هر کدام انواع گوناگونی دارند و این تفکیک بر اساس پسوند دامنه، اتفاق می افتد.
دامنه ملی CTLD: واگذاری دامنه ملی در اختیار همان کشور است و ثبت آن تنها برای ملیت های همان کشور میسر است. مثلا نام دامنه ملی کشورمان ir است که مخفف کلمه iran میباشد. در این پسوند، دامنه های مرتبه دومی نیز همانند: net.ir, ac.ir, co.ir, org.ir, id.ir برای کاربری های خاص با مجوزهای خاص قابل ثبت می باشد. ثبت دامنه ir. توسط مرکز ملی ثبت دامنه که به اختصار به آن ایرنیک هم گفته میشود، انجام میشود.
دامنه بین المللی GTLD: دامنه های عمومی که توسط شرکت های ثبت کننده بین المللی، برای عموم افراد قابل ثبت هستند. نظیر com ، net ، org ، info که علیرغم اینکه هر کدام مخفف یک کلمه تخصصی هستند، اما در حال حاضر شرط خاصی در نوع کاربری و فعالیت وبسایت برای ثبت این دامنه ها وجود ندارد و برای هرگونه فعالیت قانونی قابل استفاده میباشند.
امیدواریم توانسته باشیم مطلب کاربردی و مفیدی برایتان نوشته باشیم. آموزش های ترنج وب را دنبال کنید.
